Leifruit planten en verzorgen

Wel fruit in de tuin, maar geen ruimte voor een fruitboom? Kijk dan ook eens naar leifruit. Leifruit zijn geleide fruitbomen. Het voordeel is dat leifruit smal blijft en om die reden weinig ruimte inneemt. In de lente mooie bloesem, in de zomer heerlijk om van te oogsten!

Wat is leifruit?

Leifruitbomen zijn fruitbomen, die vanaf jonge leeftijd in een bepaalde vorm worden geleid. Door middel van snoeien en het sturen van takken wordt de leivorm in stand gehouden. Het is mogelijk om kant-en-klaar leifruit te kopen of om zelf, met geduld en regelmatig onderhoud, van een fruitboom een leivorm te maken.

Bedenk dat leifruitbomen meestal een bestuiver nodig hebben. Een ander ras van dezelfde soort is aan te raden; kiest u bijvoorbeeld de appel ‘Ingrid Marie', dan wordt deze bestoven door een andere appel, de ‘Cox’ of ‘James Grieve’. Of kies een zelfbestuivend ras.

Kant-en-klaar leifruit

Bij Directplant kunt u kant-en-klaar leifruit kopen, met keuze uit appelbomen, perenbomen, kersenbomen en pruimenbomen. De geleide fruitbomen hebben verschillende stamhoogtes. Dit kunnen hoogstam, halfstam of laagstam fruitbomen zijn. Het leirek is bijna altijd 90 cm breed en 90 cm hoog. De hoogte waarop het leirek begint is 60-80 cm bij de laagstam, 120 cm voor de halfstam en 200 cm voor de hoogstam.

Hoogte van leifruit

Zelf leiden van fruitbomen

Jonge fruitbomen, met nog soepele, dunne takken, kunt u ook zelf leiden. Plant de fruitstruik of -boom – zie verderop – en snoei en leid de takken.

1. Top de hoofdtak of stam. Hierdoor groeit de fruitboom niet meer de hoogte in en zal hij goed vertakken.
2. Kies een aantal takken uit als hoofdtakken. Het is het mooiste als deze regelmatig verdeeld zijn over de stam. Deze hoofdtakken worden de gesteltakken die u gaat leiden. Vaak leidt u deze horizontaal aan leggers, maar u kunt ze ook in een u-vorm of palmetvorm (waaiervorm) leiden tegen een muur.
3. Alle zijtakken die uit de gesteltakken groeien, snoeit u elk jaar terug om de vorm te behouden. Dat doet u tot op ca. 10 cm van de hoofdtak. Laat altijd een knop zitten waarop de tak kan uitlopen. Appel- en perenbomen snoeit u in de winter, pruimen- en kersen na de oogst.
4. Door het spreiden van de takken, krijgt elke tak voldoende licht en kan vruchtvorming plaatsvinden.

Het leiden van leifruit, soms in heel decoratieve vormen, wordt ook wel espalier of espalierteelt genoemd; een vak apart. Lees hier meer over het zelf leiden van fruit.

Klimfruit leiden

Naast fruitbomen, kunt u ook bramen, frambozen, bessen, druiven of kiwi’s leiden. Deze leidt u tegen een rek of muur om ze voldoende steun te geven. Leidt en snoeit u deze niet, dan krijgt u een wir war van takken die minder vruchten geven.

Leifruit planten

Een geleide fruitboom plant u op dezelfde manier als een leiboom.

1. Graaf een ruim plantgat en verbeter de uitgegraven grond met een grond verbeterend middel. Wij adviseren hiervoor Vivivmus.
2. Plaats de boompaal of steun.
3. Zet u de boom of struik in het plantgat. Zorg dat deze net zo hoog wordt geplant als deze bij de kweker in pot of op het veld stond.
4. Vul het gat met de verbeterde grond. Druk goed aan.
5. Geef ruim water. Blijf het eerste jaar bij droogte water geven.

Lees meer over het planten van leibomen.

Verzorgen en snoeien van leifruit

Plant fruitbomen of kleinfruit op een zonnige plek in vruchtbare grond. Kijk bij het fruit van uw keuze wanneer deze gesnoeid moet worden. Omdat vruchten produceren energie kost, is het belangrijk om fruit regelmatig te voeden met meststoffen. Tip: geef in elk geval na het snoeien van leifruit meststoffen. Geef water bij droogte; zeker in het voorjaar wanneer bloesem gevormd wordt. In de winter kunt u compost rond de voet strooien, zo wordt de bodem verbeterd en kunnen voedingsstoffen beter opgenomen worden.

Lees meer over het verzorgen en snoeien van fruitplanten of snoeien van fruitbomen.

Wat zijn de voordelen van leifruit?

• Leifruit geeft net als een fruitboom vruchten. Door het (horizontaal) leiden vangen de takken maximaal zonlicht. Een voorwaarde voor bloesem en fruit. Vanaf de (na)zomer kunt u oogsten!
• Leifruit is smal en kunt u op verschillende hoogtes kopen of u kiest zelf een fruitboom of -struik en leidt deze op de hoogte die u wenst. Hierdoor past leifruit in bijna elk formaat tuin.
• Met een leifruitboom heeft u ook een ontwerpelement in handen. Leifruit kan als lage haag tussen tuinonderdelen of als tuingrens gebruikt worden, of als hoge, maar smalle afscheiding om inkijk te beperken. Ook kunt u de takken tegen een muur in een vorm leiden: horizontaal, u-vorm, palmet of zelfs kruislings. Een blikvanger in de tuin.
• Een hoge fruitleiboom kan als zonnescherm dienen en zorgt, net als andere bomen, voor koelte.
• Fruit is niet alleen aantrekkelijk voor ons om van te eten, maar ook insecten en vogels zijn er dol op. Zo bestuiven wilde bijen de bloesem, waardoor wij mooie vruchten krijgen. Fruitbomen dragen op die manier bij aan de plaatselijke biodiversiteit.

Leifruit tuininspiratie opdoen

Hoe mooi leifruit is, kunt u bijvoorbeeld zien in de moestuin van hotel-restaurant Villa Augustus in Dordrecht. Daar zijn ze als laag haagje gebruikt om moesvakken te omlijsten. Landgoederen of ommuurde (moes)tuinen hebben soms fruit geleid tegen een zuidmuur of slangenmuur – deze houdt de warmte nog beter vast door de gegolfde vorm. Zoals bijvoorbeeld bij Paleis Het Loo in Apeldoorn. Of ga in België naar de Museumtuin van kasteel Gaasbeek, waar veel verschillende fruitsoorten in vorm zijn geleid. Marcel Vossen, expert van de Museumtuin, deelt in het boek ‘De kunst van het snoeien’ zijn kennis en tips voor het kweken en in vorm snoeien van fruit in de eigen tuin. Want kunst mogen we het vormen van leifruit soms wel noemen!