Japanse esdoorn - soorten en verzorging

De Japanse esdoorn (Acer palmatum) is een prachtige heester met kenmerkend diep ingesneden blad. Het blad kan groengeel tot paarsrood zijn en in de herfst naar alle tinten geel tot rood verkleuren. Er zijn veel verschillende Japanse esdoorns; wij zetten een aantal bijzondere soorten op een rij en vertellen meer over de verzorging. Want van zo’n mooie struik wil je natuurlijk zo lang mogelijk van genieten!

Soorten Japanse esdoorn 

Voordat u een Acer palmatum kiest, is het belangrijk om te weten hoeveel ruimte u heeft. Veel Japanse esdoorns groeien breed uit, maar gelukkig zijn er ook klein blijvende of meer opgaand groeiende soorten zodat er voor elke tuin, ook een kleine tuin of terras, een passende Acer palmatum te vinden is. Goed om te weten: een Japanse esdoorn groeit langzaam. 

Grote Japanse esdoorn

Grotere Acer palmatums kunnen uitgroeien tot meerstammige bomen of grote struiken. Tussen de 5-10 meter hoog worden:

• De gewone Japanse esdoorn (Acer palmatum) opgekweekt vanuit zaad, wordt het grootste van de soort en wordt ongeveer 6 meter hoog en 3-4 meter breed.  Het blad is groen in de zomer en verkleurt naar purperbruin. Deze gewone Japanse esdoorn groeit sneller dan de gecultiveerde soorten (gecultiveerde soorten wil zeggen dat ze door kwekers op eigenschappen worden gekweekt en meestal geënt zijn; u herkent ze aan de derde naam tussen aanhalingstekens).  
• Japanse esdoorn Acer japonicum 'Vitifolium' is een forse Japanse esdoorn. Hij groeit langzaam, maar kan wel 8 meter hoog en 4 meter breed worden. Het blad is groot en groen in de zomer en in de herfst verkleurt het van geel tot rood. 

Ga naar esdoorn (Acer) als boom als u niet de struik Japanse esdoorn, maar de boom zoekt met mooie herfstkleuren. 

Kleinere maten Japanse esdoorn

Een gemiddeld grote Acer palmatum, die breed uitgroeit staat prachtig in elke tuin. Deze maat kan ook in een grote pot of bak op het terras. Tussen de 3-5 meter hoog worden:

• Japanse esdoorn Acer palmatum 'Sangokaku'. Groeit langzaam tot ca. 4 meter hoog en kan 3-4 breed worden. De stammen en takken hebben een rode kleur, ook als al het blad in het najaar is gevallen blijft deze Japanse esdoorn een bijzondere verschijning. Het blad is groen en verkleurt in de herfst naar oranje. 
• Japanse esdoorn Acer palmatum 'Bloodgood'. Groeit opgaand in vaasvorm. Uiteindelijk wordt deze Japanse esdoorn net zo breed als hoog: tussen 3-4 meter. Het blad is donkerrood van de lente tot het najaar. Het blad blijft lichter rood in de schaduw. Een Acer palmatum houdt niet van volle zon, zeker de roodbladige soorten niet; deze kunnen in de zon verbranden. Mooi om te gebruiken als donkere achtergrond voor kleurrijke vaste planten. ‘Bloodgood’ lijkt op de bekende ‘Atropurpureum’, waar hij uit is voortgekomen, maar het blad is dieper rood en de kroon is smaller. 
• Japanse esdoorn Acer palmatum 'Viridis' krijgt uiteindelijk een parapluvorm en wordt ongeveer net zo breed als hoog: 350 cm. Het blad is fijn ingesneden (Viridi-groep) en groen in de zomer en verkleurt oranjerood in de herfst. Wordt bij Directplant ook op 80 cm stam aangeboden.
• Japanse esdoorn Acer shirasawanum 'Aureum' is mooi als vrijstaande, solitaire heester. Prachtig onder bomen met een open structuur zodat er nog genoeg licht op de Japanse esdoorn valt. Het blad is geel tot geelgroen met veel lobben. In het najaar verkleurt het blad naar oranjerood. Trage groeier tot ca. 350 cm. 

Kleinste Japanse esdoorn

Kleine cultivars kunnen dan wel laag blijven, maar wel breed uitgroeien. Heel bijzonder is het als de heester bij een vijver wordt geplant en hier overheen ‘valt’. Let wel op dat de bodem niet steeds te nat mag zijn, de Japanse esdoorn houdt niet van continue natte voeten. Kleinere Acer palmatum kunnen goed in een pot op het terras of balkon. Ook zijn ze als bonsai te snoeien. Tussen de 1-3 meter hoog zijn: 

• Japanse esdoorn (Acer palmatum ‘Garnet’) wordt ongeveer 150 cm hoog en wel 250 cm breed. Het blad is rood en fijn ingesneden. In de herfst verkleurt het naar purperrood. 
• Klein en niet ruim voorradig is de Acer palmatum ‘Koto-no-ito’ met zeer smal en diep ingesneden blad. Wordt ca. 150 cm hoog. De kleur is groen in de zomer en het verkleurt naar geel in de herfst. Heel bijzonder struikje! 
• Japanse esdoorn als zuilvorm Acer palmatum 'Jerre Schwartz' wordt maximaal 2 meter hoog. Speciaal: deze is gekweekt als zuilvorm waardoor hij maar weinig ruimte inneemt. Ideaal voor een kleinere tuin of op het terras. Het blad loopt rood uit, wordt in de zomer donkerrood tot bronsgroen (afhankelijk van de standplaats) om in de herfst felrood te kleuren. 

Acer palmatum combineren in de tuin

Omdat de Japanse esdoorn van enigszins zure grond houdt, kunt u ze goed met andere zuurminnende heesters aanplanten. Maar ook met andere planten kunt u Japanse esdoorn combineren. Zoals: 

• Astilbe
• Choisya
• Hortensia
• Hosta
• Schijnels (Clethra) 
• Pachysandra
• Pieris
• Rhododendron
• Varen

Lees ook ons blog over de Japanse tuin met meer tips. In zo’n tuinstijl hoort de Japanse esdoorn zeker thuis! 

Japanse esdoorn verzorgen

Grondsoort 

Acer palmatum houdt van normale tot zure grond, humusrijk en goed water doorlatend. Heeft u kleigrond of kalkhoudende (basische) grond, dan is het belangrijk dat u de grond goed verbeterd, maar het kan zijn dat de Japanse esdoorn hier op den duur minder goed gedijt. 

TIP Gaat u aanplanten? Verbeter dan het plantgat met Vivimus voor zuurminnende planten.  

Standplaats 

Japanse esdoorns staan het liefst in de halfschaduw. U kunt ze in de tuin planten of in een pot zetten. Van felle zon houden de meeste cultivars niet. Vooral roodbladige soorten kunnen last krijgen van verbranding van het blad. Hoe groener het blad, hoe beter ze tegen de zon kunnen. 

Een beschutte plek uit de oostenwind is aan te raden om het mooie blad te beschermen. 

Water geven

De heester houdt niet van al te droge grond, maar ook zeker niet van te natte grond. Als de grond steeds nat is, kunnen de wortels gaan rotten. Om die reden is het belangrijk dat de grond het water goed doorlaat. Let op dat net aangeplante struiken meer water nodig hebben dan oudere exemplaren; geef dan ook zelf voldoende water. Voel bijvoorbeeld hoe vochtig de grond is of graaf voorzichtig een kuiltje in de buurt van de kluit. 

Staat uw Acer palmatum in pot dan geeft u gemiddeld één keer per week water. Zodra de potgrond opgedroogd is, geeft u opnieuw water. In warme, droge zomers, kan het zijn dat u wel drie keer per week water moet geven. Zorg altijd voor een gat in de bodem van de pot, zodat te veel water kan wegstromen. Bij het oppotten kunt u een laag hydrokorrels onderin de pot strooien, zodat het water hierin kan wegzakken.  

Lees meer over water geven in de tuin in ons blog. 

Voeding

Verbeter de tuingrond bij het aanplanten met een grondverbeteraar (wij adviseren hiervoor Vivimus) of gebruik potgrond of compost. Hier zitten voedingsstoffen in die de heester goed kan gebruiken tijdens het wortelen. Elk jaar in de winter of in het vroege voorjaar compost rond de voet strooien wordt gewaardeerd. 

Staat de Japanse esdoorn in pot, dan geeft u voeding met het gietwater. Doe dit zeker in het voorjaar als de struik in het blad komt. Wordt de heester te groot voor de pot dan kunt u deze in het vroege voorjaar verpotten en in een grotere pot met verse potgrond zetten. In de potgrond zitten opnieuw voedingsstoffen. 

Vermeerderen

De gewone esdoorn Acer palmatum is een zaailing, waardoor deze steeds een iets ander uiterlijk kan hebben. Gecultiveerde Japanse esdoorns die steeds dezelfde eigenschappen moeten hebben, zoals bladvorm, bladkleur, hoogte, groeivorm, etc. worden geënt door de kweker. Sommige worden gestekt. Dat kunt u ook zelf doen, maar het duurt lang voordat u een behoorlijk struikje heeft; gestekte heesters groeien langzamer dan geënte. 

Snoeien

Een Japanse esdoorn hoeft u niet te snoeien. Ze hebben een trage groeisnelheid en meestal hebben ze van zichzelf een erg mooie vorm. U kunt wel dode of in de weg zittende of kruisende takken snoeien. Snoei de Acer palmatum het liefst in de zomer, maar zeker voor de kerst; de sapstroom komt al vroeg op gang waardoor de snoeiwonden kunnen gaan ‘bloeden’. 

Is het toch nodig om te snoeien? Lees dan ons blog over het snoeien van Japanse esdoorn. 

Ziekten en plagen

Acer palmatum kan last hebben van schimmels. Dit kan komen door te natte grond bijvoorbeeld. Snoei dan de aangetaste delen uit de heester en gooi ze bij het restafval. Geef voeding om de struik te helpen herstellen. Lees meer over plantenziekten en hoe je deze kunt verhelpen. 

Bladluizen houden van het jonge blad. Spuit ze van de struik of probeer een van onze milieuvriendelijke oplossingen om bladluizen te bestrijden. 

Verplanten

Wilt u uw (jonge) Japanse esdoorn verplanten, doe dit dan op het moment dat de struik in rust is en het blad gevallen. De periode tussen oktober en maart is hiervoor geschikt. Let op dat volwassen struiken lastig te verplanten zijn, de kans dat deze opnieuw aanslaan wordt kleiner naarmate ze al langer op dezelfde plek staan. Zo kan een volwassen Acer palmatum een wortelgestel hebben van wel 3 meter in diameter en een meter diep. 

Lees meer en bekijk al onze Japanse esdoorns in de webshop.